“Dziennik Gazeta Prawna” poinformował niedawno o niepokojącym trendzie. Samorządy największych miast wyprzedają lokale komunalne często za zaniżoną cenę. Powodem bywają problemy z lokatorami, zły stan zabudowy czy brak strategii mieszkaniowej. Wiceminister rozwoju Tomasz Lewandowski uważa, że zjawisko to jest sporym problemem i apeluje o szukanie rozwiązań dla tej sytuacji.

Zasób mieszkań komunalnych w dużych miastach kurczy się

Według DGP mieszkań komunalnych jest coraz mniej między innymi w Bydgoszczy, Gliwicach, Katowicach, Krakowie czy Łodzi. Problem ten dotyczy też Wrocławia i Warszawy. W omawianym okresie władze wymienionych miast sprzedały od kilkunastu do nawet kilku tysięcy lokali komunalnych. Problem ten jest najbardziej widoczny we Wrocławiu, gdzie popyt na tego typu mieszkania jest naprawdę duży. Co ciekawe w tym samym czasie we Włocławku zasób lokali komunalnych wciąż się rozwija. Problematyczny jest też fakt, że tego rodzaju nieruchomości bywają wyprzedawane za ułamek ceny rynkowej. Dla najemców tworzone są oferty redukujące cenę lokalu komunalnego o od 25 do nawet 95%.

W obecnym systemie lokale komunalne stanowią często duże obciążenie dla samorządu. Zdarzają się problemy z lokatorami, którzy nie płacą czynszu. Prócz tego nieruchomości mieszkalne wymagają ustawicznych remontów. W tym kontekście nie dziwi fakt, że część samorządów woli wyzbyć się takich mieszkań nawet ze sporą bonifikatą. Jednak coraz mniej lokali komunalnych to duże utrudnienie dla osób, które wciąż czekają na takie lokum. Według danych GUS na koniec 2024 w kolejce po mieszkanie komunalne czekało 119,3 tysięcy rodzin. Większość z nich wnioskowała o lokal w dużym mieście.

Znaczne bonifikaty przy sprzedaży mieszkań komunalnych bez uzasadnienia

Tomasz Lewandowski z Nowej Lewicy, wiceminister rozwoju i technologii, uważa, że sprzedaż lokali komunalnych po zaniżonych cenach to proceder, z którym trzeba ustawowo walczyć. Jego zdaniem można to zrobić na dwa sposoby. Albo prawnie zakazać władzom samorządowym sprzedaży lokali komunalnych, lub ograniczyć możliwości zbycia tych, które zostały zbudowane przy wsparciu dofinansowań. Wiele lokali komunalnych nie mogłoby istnieć bez bezzwrotnych pożyczek od Państwa. Najlepiej byłoby, aby takich mieszkań nie można było sprzedawać.

Wyprzedaż samorządowego zasobu mieszkaniowego to jeden z mniej oczywistych skutków braku jasnego kierunku polityki mieszkaniowej. Ostatnie miesiące jasno pokazały, że w koalicji rządzącej istnieją fundamentalne spory o to, jak wspierać polską branżę mieszkaniową. Wiele mówi się o potrzebie budowania tanich mieszkań, z których mogłyby korzystać osoby w trudnej sytuacji materialnej. Tymczasem w dużych miastach już istniejący zasób takich nieruchomości wciąż się kurczy. Czy doczekamy się zmian prawnych powstrzymujących ten proces? Obecnie trudno znaleźć odpowiedź na to pytanie.