Gniazdownikami nazywamy osoby w wieku od 25 do 34 lat, które nie założyły jeszcze swojej rodziny, nie mają dzieci i dalej mieszkają z rodzicami. Grono takich osób się zmniejsza, jednak ciągle jest to prawie 2 mln osób.

Z danych pochodzących z raportu Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że od 2018 do 2022 roku populacja młodych osób, które nie założyły jeszcze własnej rodziny, zmniejszyła się w Polsce o ponad 15 proc., czyli o 300 tysięcy. Ciągle jednak było to 1,7 mln osób. Warto przy tym pamiętać, że do grona gniazdowników nie zaliczamy osób owdowiałych i rozwodników.

Największy odsetek gniazdowników wystąpił w 2022 roku w województwach świętokrzyskim (41 proc.) oraz podkarpackim i lubelskim (po 39 proc.). Najmniejszy odsetek, który nie przekroczył 30 proc., odnotowano w województwach: mazowieckim, pomorskim i dolnośląskim. W 19 gminach odsetek gniazdowników przekroczył 50 proc. 10 z tych gmin znajduje się w województwie podlaskim.

Kobiety chętniej wyfruwają z rodzinnego gniazda

W 15 gminach gniazdowników było mniej niż 20 proc. 5 z tych gmin znajduje się w województwie mazowieckim. Wśród miast wojewódzkich najmniejszy odsetek był we Wrocławiu (18 proc.) i w Warszawie (19 proc.). Najwyższy został za to odnotowany w Kielcach (36 proc.) i w Olsztynie (32 proc.).

W analizowanym przez GUS 2022 roku gniazdownikami dużo częściej byli mężczyźni. Stanowili oni 63 proc. badanej populacji. W blisko 660 gminach ponad połowa mężczyzn w analizowany wieku nie założyła nadal rodziny i mieszkała z rodzicami. Za to w tylko jednej gminie w Polsce odsetek kobiet w analogicznym wieku nie miał jeszcze rodziny.

Młodzi niechętnie idą na swoje

Najwięcej jest młodych gniazdowników. W przypadku osób w wieku 25 lat było to 56 proc., a w przypadku 24-latków już tylko 19 proc. Im starsze roczniki, tym odsetek mniejszy, ale zwiększa się dysproporcja między kobietami i mężczyznami. Biorąc pod uwagę 25-latków, na 100 kobiet przypadało 136 mężczyzn. W przypadku osób w wieku 34 lat na 200 gniazdowniczek było aż 202 gniazdowników.

Gniazdowniczki są lepiej wykształcone. Ponad połowa z nich miała wyższe wykształcenie. W przypadku mężczyzn odsetek ten wynosił 25 proc. 63 proc. gniazdowników w 2022 roku pracowało zawodowo, 31 proc. był biernych zawodowo, a 6 proc. miało status osoby bezrobotnej. Pracowało 65 proc. mężczyzn-gniazdowników i 60 proc. kobiet-gniazdowiczek.

Najwięcej pracujących osób jest w województwach centralnych (wielkopolskie, łódzkie i mazowieckie). W tych lokalizacjach procent pracujących gniazdowników niezależnie od płci i wieku przekroczył 67 proc. Najwięcej osób poszukujących pracy jest na wschodzie kraju. Powyżej 8 proc. gniazdowników poszukuje pracy na Podkarpaciu, Lubelszczyźnie i w świętokrzyskim. Województwa północne cechują się największym odsetkiem osób biernych zawodowo. W województwach warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim jest ich ponad 37 proc.

Więcej pracujących gniazdowników jest na obszarach wiejskich niż w miastach. W 2022 roku było to odpowiednio 67 proc. i 60 proc.

Gniazdownicy z niepełnosprawnościami

W analizowanym okresie 102 tys. gniazdowników to osoby z niepełnosprawnościami (prawie 6 proc. badanej populacji). Im starsze osoby, tym większy udział osób z niepełnosprawnościami. Ta grupa danych pokazuje, że problemem nie zawsze jest brak możliwości zakupu własnego mieszkania.

40 proc. gniazdowników mieszkało jedynie ze swoimi rodzicami, z czego prawie 20 proc. z jednym rodzicem, a blisko 22 proc. z obojgiem rodziców. Około 20 proc. gniazdowników miało rodzica z orzeczeniem o niepełnosprawności. Było to 52 proc. matek i 39 proc. ojców. 9 proc. gniazdowników miało niepełnosprawnych obu rodziców. W przypadku 1,7 proc. badanej populacji zarówno gniazdownik, jak i rodzic byli osobami niepełnosprawnymi.